تاریخچه بورس به زمان قرن سیزدهم میلادی باز میگردد. در آن زمان بازرگانان و کسبه شهری در مقابل خانه شخصی به نام واندر بورس جمع می شدند و اوراق بهاداری را خرید و فروش می‌کردند. بعد از آن، مکان‌هایی که در آن‌ها کالا های خود را مورد خرید و فروش قرار می دادند بورس نامیده شد و به همین شکل بورس شکل گرفت. مطالعات نشان می دهد که تشکیل بورس در ایران نیز به سال ۱۳۱۵ بر میگردد که کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقت‌‌نامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد که چهار سال بعد بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب شد و به عمل پیوست.
اما سوالی که پیش می آید این است که بورس چیست؟ بورس کلمه ای است که بسیار با آن در مواجه می شوید و در زبان ساده بورس بازار و مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می گیرد و در آن دارایی هایی هم چون کالا ، ارز و اوراق بهادار به خرید و فروش می رسد. بورس اوراق بهادار رایج ترین بورس در ایران است که خود دارای قوانینی است تا منافع سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را در خود حفظ کند و در این بورس سرمایه گذاران به خرید و فروش دارایی‌های مالی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و… می پردازند.
اصطلاحات رایج در بورس چیست ؟
سهم در بورس
سهم یک ورقه بهادار یا همان ورقه دارای ارزش است که با داشتن آن مالکیت بخشی از یک شرکت را به دست می‌آورید. در زبان ساده اگر دارایی های یک شرکت را به قسمت های مساوی تقسیم کنیم به هر کدام از این قسمت ها یک سهم می گوسند که شما با خرید آن سهم به اندازه توان مالی و هدف گذاری خود جز سهامداران آن شرکت نحسوب می شوید مه در سود و زیان و تصمیم های مدیریتی و برنامه های شرکت سهیم می شوید.
ترازنامه یا گزارش مالی ، گزارشی است که بیانگر حقوق مالکین است در یک مقطع زمانی معین ارائه دهد که بر اساس آن سهامداران در بورس می توانند از قدرت و برنامه ها و سود دهی این شرکت مطلع شوند و انتخاب هوشمندانه تری با توجه به این گزارش مالی داشته باشند. در این گزارش اطلاعاتی همچون منابع اقتصادی یا دارایی ها، تعهدات اقتصادی یا بدهی ها واحد تجاری و تفاوت بین داریی ها و بدهی ها ارائه می شود.
مجمع در بورس
مجمع به جلساتی گفته می شود که در شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده اید به طور سالیانه و مجمع فوق العاده در بین مدیران و سهام داران برای بررسی و تصمیم‌گیری مسائل مهم شرکت تشکیل می شود. در این مجمع های سالیانه ای که در شرکت تشکیل می شود هیئت مدیره موظف است که ۱۰ روز قبل از تشکیل جلسه کلیه سهام دارن را دعوت کند و به آن ها گزارش عملکرد شرکت را ارائه دهد. هم چنین سهام داران در این جلسات می توانند در انتخاب هیئت مدیره و تقسیم سود به سهام داران مشارکت و نظردهی داشته باشند.
هیئت مدیره در بورس
در مجمع های سالیانه ای که در شرکت تشکیل می شود سهام داران با توجه به سهام هر شخص وقدرت مدیریت و نظارت وی هیئت ۵ تا ۹ نفره ای را انتخاب و رای گیری می کنند که وظیفه آن‌ها اداره شرکت است.
سال مالی در بورس
سال مالی یا دوره مالی گزارشی از عملکرد و امور مالی شرکت است که شرکت موظف است در پایان هر سال در مجمع سالیانه این گزارش را به سهام داران ارائه کند و حداکثر هشت ماه پس از ارائه سال مالی و تشکیل مجمع عمومی سالیانه و تصویب صورت‌های مالی، سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند. آغاز سال مالی در هر شرکت ممکن است با شرکت دیگر تفاوت داشته باشد ولی همیشه مدت زمان سال مالی ۱۲ ماه است.
صورتحساب سود و زیان در بورس
همه شرکت ها موظف هستند که گزارشات و امور مالی خود را به سازمان بورس ارائه دهند. یکی از این گزارشات صورتحساب سود و زیان است که در آن مشخص می شود که شرکت چه مقدار سود دهی و یا زیان داشته است که با توجه به این گزارش سهامدار توانایی تصمیم گیری را برای سرمایه گذاری ارند.
سود هر سهم یا EPSدر بورس
سود هر سهم یا به اختصار EPS یکی از گزارشات مالی مهم شرکت است که از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود و در واقع سودی است که به هر سهم تعلق می‌گیرد. و شرکت ها در پایان هر سال EPS سال آینده شرکت خود را محاسبه و پیش بینی می کنند و ارائه می دهند.
سود تقسیمی هر سهم یا DPSدر بورس
باید توجه داشته باشید که درآمد سود سالیانه یک شرکت به طور کامل بین سهام داران تقسیم نمیگردد و بخش از این سود در مجمع سالیانه ای که در بین سهام داران انجام می شود برای پیش بردن اهداف و پیشرفت شرکت کنار گذاشته می شود. بر همین اساس DPS بخشی از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم است که توسط شرکت پرداخت می گردد.
کدال (Codal)در بورس
همانطور که گفته شد کلیه شرکت هایی که در بورس ثبت شده اند موظف هستند که کلیه امورات و گزارشات مالی خود را به سازمان بورس ارائه دهند. این گزارشات مالی در سامانه ای اطلاعاتی جامع در بورس فهرست می شود و در اختیار سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری دارند می شود که به این سامانه جامع کدال گفته می شود که به عبارت دیگر کدال، سامانه‌ای برای نگهداری و انتشار الکترونیکی اطلاعات مالی و اطلاعات مربوط به سهام شرکت‌های ثبت شده.
کد بورسی
اولین چیزی که شما برای خرید و فروش سهام در بورس به‌صورت آنلاین یا روش‌های دیگر مثل مراجعه حضوری، کد بورسی یا کد سهامداری است. این کد، یک کد فقط مختص به فرد است که شخص سرمایه‌گذار در سامانه اطلاعاتی با آن شناسایی می‌شود. این کد هشت رقمی شامل سه حرف اول اسم و فامیلی شما و ۵ رقم است که شما با مراجعه به یکی از کارگزاری‌های قانونی و معتبر می توانید به صورت رایگان این کد را دریافت کنید.
نماد معاملاتی در بورس
نماد معاملاتی عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای آسان تر کردن شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. حرف اول هر نماد مربوط به صنعتی است که شرکت در آن زمینه فعالیت می‌کند و ادامه آن نیز خلاصه نام شرکت است.
عرضه اولیه در بورس
عرضه اولیه یا عرضه عمومی اولیه یعنی وقتی سهام یک شرکتی که تا به حال در بورس فعالیت نداشته و ثبت نشده بود به بازار بورس ارائه شود و ما بتوانیم از طریق بورس سهام آن شرکت را بخریم. این شرکت های معتبر پس از فعالیت خوب و شاخص در بورس ثبت می شوند و سهام آن ها مورد خرید و قروش قرار می گیرد.
پیشنهاد مقاله:یک عرضه اولیه سهام راچطور قبل از همه سفارش دهیم؟
شاخص در بورس
شاید بیشترین کلمه ای که در بازار بورس به طور مداوم با آن مواجه می شوید اصطلاح شاخص باشد. برای محاسبه شاخص، یک سال مشخص به عنوان پایه یا مبنا در نظر گرفته می‌شود و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش سال مبنا، عدد حاصل در ۱۰۰ ضرب می‌شود. عدد به دست آمده معیاری برای ارزش کیفی و وضعیت بازار بورس استکه نسبت به این عدد می توان گذشته ، حال و آینده بازار بورس را مورد تحلیل قرار داد.
دیدگاهتان را بنویسید